مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی :
امروزه (مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی) با پیشرفت علم و تکنولوژی تمامی شرکت‌ها و مجموعه‌ها در حوزه‌های مختلف در تلاش هستند با تولید محصولات جدیدتر و به روزتر با هدف هرچه آسوده‌تر کردن زندگی انسان و جلب رضایت حداکثری مشتریان خود، فضای رقابتی بازار داخل و خارج از کشور خود را در دست گرفته و بتوانند محصول خود را در سطح دنیا عرضه نمایند.
با نگاه به پیرامون خود در محل زندگی، محیط کار، لوازم، ابزار، خودرو، امکاناتی که جهت رفاه، آسایش در زنگی روزمره خود استفاده می‌کنیم به خوبی به این مهم پی می‌بریم که دنیای برق، الکترونیک و دیجیتال با صنایع مختلف آمیخته شده و به شدت نیاز به آنها حس می‌شود به طوری که نقش جدایی ناپذیری در زندگی روزمره انسان دارند.
مهندسی معکوس چیست؟
قطعا نام مهندسی معکوس بارها به گوشتان خورده است اما پیش از هر چیز لازم است تا با مفهوم این فرایند به زبان ساده آشنا شویم. درحقیقت همان طور که از اسم آن پیداست این فرایند یک فرایند معکوس می‌باشد که در حوزه‌های مختلفی از آن استفاده می‌شود.
به طور کلی زمانی از مهندسی معکوس استفاده می‌شود که علم و دانش فنی طراحی و ساخت یک محصول وجود ندارد، محصول موجود است و به روش مهندسی معکوس به روش‌های ساخت این محصول و تکنولوژی و دانش فنی ساخت آن دسترسی پیدا می‌کنیم.
درچه شرایطی از روش مهندسی معکوس استفاده می‌کنیم؟
1- قدیمی بودن و یا معیوب بودن بردها و عدم تولید آنها از طرف شرکت سازنده
2- در دسترس نبودن طراح و طرح اولیه به دلایل مختلف مانند تحریم
مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی
همان طور که گفتیم حوزه استفاده از مهندسی معکوس بسیار گسترده است. یکی از حوزه‌های استفاده از مهندس معکوس، در زمینه برق، الکترونیک، و دنیای دیجیتال است.
اکثر دستگاه‌ها و ابزار پیرامون ما که موجب رفاه ، آسایش ، تسهیل در انجام امور و… در زندگیه ما شده اند به وسیله ی بردهای الکترونیکی کنترل می شوند. بنابراین طراحی های جدید در دنیای الکترونیک می تواند آسودگی بیشتری را برای انسان در زندگی شخصی ، اجتماعی و کاری و… فراهم می کند.
در کشورهای در حال توسعه همانند ایران که سعی بر ایجاد استقلال در تولید و خودکفایی در حوزه های مختلف را دارند ولی توانایی و عزم طراحی محصولات جدید با استانداردهای جهانی و رقابت با محصولات موجود در بازار کمتر به چشم میخورد و از طرفی دیگر با موانعی همچون تحریم ها مواجه می باشد روش مهندسی معکوس بیشتر به چشم میخورد و رد پای آن در تمامی محصولات تولیدی دیده می شود .
فرض کنید که یک برد الکترونیکی در مقابل شما قرار گرفته و قصد دارید تا بردی کاملا شبیه به آن را بسازید. بدیهی است که برای چنین عملی باید نقشه و طرح اولیه آن برد الکترونیکی در اختیارتان باشد تا این امر میسر گردد. اما چنین امکاناتی وجود نداشته و تنها چیزی که در اختیار دارید، همان برد الکترونیکی پیش رویتان است. درست در همین لحظه است که مهندسی معکوس معنا و مفهوم پیدا می کند.
چرا که مهندسی معکوس کمک می کند تا به طرح اولیه یک برد ساخته شده پی ببریم. طبیعتا چنین روشی مهارت ها و دانش مخصوص به خودش را نیاز دارد که شرکت نیکنام سامانه الکترونیک با تیم مجرب و متخصص خود با روشی متفاوت نسبت به سایر شرکت ها بطور تخصصی در این حوزه فعالیت می کند.
دلایل توجه به مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی
تحریم‌ها : یکی از دلایل اصلی توجه به مهندسی معکوس در کشور ایران وجود تحریم های سخت در حوزه های مختلف می باشد که مانع واردات و رفع نیازهای کارخانجات ، شرکت ها ، صنایع و واحدهای تولیدی می باشد که ارمغان بزرگی همچون خودکفایی ، اعتماد به تولید داخلی و در پی آن اشتغال زایی و… به همراه داشته است.
از رده خارج شدن بردها و کارت‌ها توسط کمپانی سازنده یکی دیگر از دلایل توجه به مهندسی معکوس می باشد. از آنجایی که اکثرا دستگاه ها و بردهای استفاده شده در صنایع و خطوط تولید قدیمی بوده و ممکن است دیگر توسط کمپانی سازنده ساپورت نشوند و از طرفی قطعات بکار برده شده در چنین دستگاه هایی به دلیل قدیمی شدن در دسترس نبوده و یا در خوش بینانه ترین حالت کمیاب هستند درصورت خرابی ، نداشتن قطعه ، خرید بردهای جایگزین مجوعه ها را دچار مشکل می کنند که جهت بازیابی و بهینه سازی و تولید مدارک و نقشه برای دستگاه های قدیمی از روش مهندسی معکوس استفاده می شود.
از آن جایی که بردهای طراحی شده متعلق به کشور های غیر بوده و تکنولوژی ساخت آن موجود نمی باشد و اطلاعات دقیق از چگونگی کار کرد و عملکرد بردها وجود ندارد لذا به هنگام خرابی بردها و دستگاه ها در خطوط تولید، تولید کننده را دچار مشکل کرده و باعث توقف خط تولید می شود که از یکسو خسارات مالی جبران ناپذیری را در پی خواهد داشت و از طرف دیگر باعث ایجاد تأخیر و فاصله زمانی در تحویل سفارشات می شود.
از طریق مهندسی معکوس می توان به تکنولوژی ساخت انواع بردهای الکترونیکی و اطلاعات تعمیر و نگهداری دستگاه ها دست پیدا نمود .
از طرفی می توان با ساخت و تولید بردهای یدکی و جایگزین کردن در خطوط تولید این زمان تاخیر و فاصله زمانی ناشی از خرابی را کاهش داد. مهندسی معکوس با در اختیار گرفتن تکنولوژی ساخت سبب آشنایی با طراحی های مختلف می شود و موجب پیدا کردن دید طراحی و تقویت آن می شود و علاوه بر بومی سازی بردهای الکترونیکی میتوان از این تجربه و اطلاعات در طراحی های داخلی استفاده نمود.
گران بودن قطعات و بردهای اصلی و از طرفی دیگر تامین و واردات این قطعات و بردها و یا صفر تا صد مراحل طراحی و ساخت یک برد الکترونیکی زمان و هزینه زیادی را می طلبد. به همین خاطر جهت صرفه جویی در اتلاف وقت و هزینه بهره گیری از مهندسی معکوس بهترین ایده خواهد بود.
موانع مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی
مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی درکنار مزایای بسیاری که در زمینه های مختلف دارد کاری بسیار حساس و نیازمند تخصص و تجربه می باشد که کوچکترین اشتباه می تواند خسارات مالی ، زمانی و حتی اعتباری را به دنبال داشته باشد و گاها یک مجموعه را تا مرز ورشکستگی پیش ببرد .
دراین بین موانعی نیز وجود دارد که اکثرا شرکت های در حال فعالیت در این حوزه را به چالش می کشد و از انجام آن وا می دارد که عبارتند از:
تعداد لایه های بالا در PCB:
از آنجایی که اکثر شرکت های فعال در حوزه مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی به روش های قدیمی و منسوخ که خطای انسانی بالایی نیز دارند فعالیت می کنند تعداد لایه های بالا در PCB یک مانع بزرگ محسوب شده و مانع از انجام آن می شود.
تراشه های برنامه پذیرکه برنامه داخل آنها قفل می باشد:
تراشه های برنامه پذیر به طور کلی با توجه به برنامه ای که در قالب کد درون آن ها قرار می گیرد ماهیت بردهای الکترونیکی را مشخص می کنند این تراشه ها وظیفه ی آنالیز ، محاسبات و پردازش اطلاعات و تصمیم گیری و اجرای عملیات را دارند. شرکت های سازنده جهت به انحصار درآوردن تکنولوژی خود و عدم دسترسی به اطلاعات درونی ، این تراشه ها را توسط نرم افزار قفل می کنند .
تراشه های برنامه پذیر همانند پروسسورها ، کنترلر ها و…. که عدم دسترسی به برنامه داخلی آنها روند مهندسی معکوس را به طور کل مختل می کند.
قطعات خاص (ASIC) قطعاتی هستند که شرکت های سازنده جهت به انحصار درآوردن تکنولوژی خود آنها را بدون آنکه ماهیت ، DATASHEET و کوچکترین جزئیاتی از آنها مشخص باشد با نام خود تولید می کنند و بر روی بردهای با طراحی خود قرار می دهند که معمولا شرکت ها و مجموعه های فعال در حوزه الکترونیک را در تامین این قطعات دچار مشکل می کند.
شرکت نیکنام سامانه الکترونیک با توجه به دانش فنی و تجربه کاری بالا توانسته است این موانع را از پیش رو بردارد و در این حوزه پیش قدم باشد.
روش های مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی:
شرکت ها و مجموعه های فعال در حوزه مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی در داخل کشور قالبا به 2 روش فرایند مهندسی معکوس را انجام میدهند که قالبا یا پر خطا هستند و یا موجب تخریب برد اصلی می شود. این روش ها قدیمی و منسوخ و از ضریب اطمینان پایینی برخوردار هستند.
یکی از این روش ها مهندسی معکوس به روش تخریبی لایه برداری با دستگاه CNC می باشد که لایه به لایه برد را تخریب و نقشه برداری می کنند .
کشور چین که به عنوان مهد مهندسی معکوس شناخته می شود خود به این روش فرایند مهندسی معکوس را انجام می دهد و از آنجایی که توانایی لایه برداری با دقت بالا و استخراج نقشه بعد از آن در داخل کشوروجود ندارد معمولا شرکت های داخلی جهت مهندسی معکوس از این روش و از طریق کشور چین اقدام می کنند . این روش بسیار حساس و نیاز به تجربه ، مهارت و دقت بالایی می باشد ممکن است به دلیل خطا در لایه برداری اطلاعات مربوط به اتصالات قطعات به طور کل از بین برود . بنابراین انتخاب سورس مناسب چینی جهت انجام این فرایند هم ، از اهمیت بالایی برخوردار است .
از آنجایی که ممکن است از بردی که جهت مهندسی معکوس در اختیار ماست فقط یک نمونه در اختیار باشد بنابراین مهندسی معکوس به روش لایه برداری دارای ریسک بالایی می باشد .حتی در صورت بدون خطا انجام شدن فرایند لایه برداری ممکن است در هنگام تست و راه اندازی نیاز به مقایسه برد معکوس شده با برد اصلی باشد که در صورت تخریب از این امکان محروم خواهیم شد .
بنابراین روشی قابل قبول است که هم برد اصلی تخریب نشود و در صورت لزوم بتوان به آن رجوع نمود و هم کاملا بدون خطا و با بالاترین دقت و ضریب اطمینان انجام شود.
شرکت نیکنام سامانه الکترونیک با همت و تلاش متخصصین خود توانسته است با روشی متفاوت و کاملا انحصاری نسبت به سایر همکاران در حوزه مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی پیش قدم باشد و با افتخار اعلام می دارد که قادر به مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی به روش تصویر برداری اشعه ایکس و پردازش تصویر تا 22 لایه بدون تخریب برد اصلی و دقیقا مشابه نمونه اصلی می باشد .
این روش با دقت فوق العاده بالا و کاملا بدون خطا صورت گرفته و برد نمونه ی اصلی هم آسیب نمی بیند ودر هر کجای فرایند مهندسی معکوس که نیاز باشد می توان به آن رجوع و با برد معکوس شده مقایسه صورت پذیرد .
مراحل اجرایی مهندسی معکوس برد های الکترونیکی :
بررسی اولیه و شناسایی قطعات:
پس از تحویل دستگاه یا برد نمونه از کارفرما ، لازم است بررسی های اولیه توسط تیم مهندسی بر روی برد صورت گرفت و تمامی جزئیات در نظر گرفته شود . این جزئیات شامل امکان سنجی ، آنالیز دقیق تمامی قطعات (وجود یا عدم وجود قطعات خاص، وجود و یاعدم وجود تراشه های برنامه پذیر ، بررسی قفل بودن یا نبودن تراشه های برنامه پذیر) ، تهیه لیست قطعات ، برنامه ریزی دقیق جهت پیشگیری از بروز چالش ها و مشکلات احتمالی که ممکن است در فرایند مهندسی معکوس صورت پذیرد ، برنامه ریزی دقیق جهت زمان بندی و مدیریت پروژه می باشد . پس از بررسی های اولیه به شناسایی دقیق قطعات میپردازیم.
هر قطعه دارای PART.NO منحصر به فرد و مخصوص به خود می باشد که از طریق آن می توان به اطلاعات فنی آن قطعه دسترسی پیدا کرد . شناسایی قطعات و پیدا کردن PART.NO درست قطعات کاری بسیار دشوار و حساسی می باشد که نیاز به تجربه و مهارت فراوانی است. کوچکترین اشتباه در شناسایی قطعات می تواند خسارات مالی، زمانی، و اعتباری را به همراه داشته و گاها ممکن است روند کلی مهندسی معکوس را مختل کند . گاها ممکن است قطعات داخل برد به دلیل قدیمی بودن و اینکه تولید آن توسط کمپانی سازنده متوقف شده باشد یا به هر دلیلی در بازار داخل و خارج موجود نباشد در این صورت می بایست با توجه به مشخصات فنی آن ، قطعه ای جایگزین برای آن درنظر گرفت که این کار نیز نیازمند تخصص، مهارت و تجربه می باشد. کیفیت و اصل بودن قطعات در کیفیت و طول عمر محصول خروجی بسیار تاثیر گذار است لذا می بایست قطعات اصل و با کیفیت بالا از تامین کننده های اصلی تهیه شوند.
تراشه های برنامه پذیر:
در این روش اطلاعات مربوط به قطعاتی چون میکروکنترلر، حافظه، میکروپروسسور و… استخراج شده و سپس آن ها را بر روی برد دیگری بازنویسی می کنند. عمل مهمی که در این مورد وجود دارد، شکستن قفل آی سی های دارای برنامه است. در صورتی که آی سی قفل نباشد، امکان دسترسی به برنامه های درون آن کار دشواری نخواهد بود. اما در صورت قفل بودن و عدم امکان دسترسی به اطلاعات درون آن باید از روش های مختلفی چون لایه برداری و … استفاده نمود .
ساخت نمونه ی PCB :
پس از انجام بررسی های اولیه و شناسایی قطعات جهت استخراخ نقشه اقدام می شود .
در ابتدا از برد نمونه اصلی تصویر برداری اشعه ایکس در زوایای مختلف و با توان های مختلف صورت گرفته سپس با استفاده از نرم افزارهایی که کدنویسی آن تماما توسط متخصصین خبره و با تجربه‌ی شرکت نیکنام سامانه الکترونیک صورت گرفته و دانش آن انحصارا در اختیار این مجموعه می باشد به پردازش تصویر و استخراج فایل می پردازیم.
فایل PCB استخراج شده نقطه به نقطه با برد اصلی مقایسه می شود در صورت تایید نهایی جهت طراحی شماتیک اقدام می کنیم . طراحی فایل شماتیک باید کاملا الکترونیکی و مطابق با استانداردها باشد زیرا در تحلیل ، راه اندازی و عیب یابی به شدت مورد نیاز بوده و کوچکترین اشتباهی سبب گمراهی و از دست رفتن زمان می شود . در آخر جهت نمونه سازی فایل PCB اقدام می شود.
به بیان واضح تر پس از تکمیل اطلاعات ، ساخت PCB و همینطور تهیه قطعات مورد نیاز می توان جهت مونتاژ قطعات بر روی برد الکترونیکی اقدامات لازم را به انجام رساند.
بعد از اتمام مونتاژ جهت راه اندازی، تست و مقایسه عملکرد بین دو برد اصلی و معکوس شده اقدام می شود و در نهایت QC و بسته بندی انجام می گیرد.
شرکت نیکنام سامانه الکترونیک به همراه تیم متخصصین خود افتخار دارد تا در حوزه مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی با روشی کاملا انحصاری از طریق تصویر برداری اشعه ایکس و پردازش تصویر بدون تخریب برد اصلی و دقیقا مشابه نمونه اصلی پیش قدم بوده و دانش و توانایی جوانان ایرانی را به نمایش بگذارد.
ما شبانه روز در تلاش هستیم تا کلیه خدمات خدمات الکترونیکی را به بهترین شکل ممکن و با کیفیت بالا به شما عزیزان ارائه کنیم.
شما بزرگواران می توانید جهت سفارش تامین قطعه، تولید ، تعمیر ، طراحی ، مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی خود صرف نظر از اینکه مربوط به چه حوزه ای می باشند، با ما ارتباط برقرار کنید.
شرکت نیکنام سامانه بزرگترین شرکت در حال حاضر در ایران در زمینه مهندسی معکوس بردهای الکترونیکی است.
منبع :
به مطالعه ادامه دهید
